Subscription Business Model โมเดลธุรกิจที่เน้นการรักษาความสัมพันธ์ระหว่างลูกค้า

Subscription Business Model เป็นโมเดลธุรกิจที่ต่างจากการจ่ายเงินซื้อเพียงครั้งเดียว แต่จะมีการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจากลูกค้า เพื่อการเข้าถึงการใช้งานของผลิตภัณฑ์เพิ่มเติม ซึ่งอาจมีหลายระดับความถี่เช่น รายเดือน รายสามเดือน หรือรายปี เป็นต้น โดยทั่วไป การสมัครสมาชิกจะต่ออายุและเปิดใช้งานโดยอัตโนมัติ ผ่านบัตรเครดิตหรือบัญชีที่ได้รับการอนุมัติล่วงหน้า และสามารถยกเลิกได้ตามข้อตกลง จุดเด่นของรูปแบบโมเดลธุรกิจนี้ คือการรักษาความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจกับลูกค้า และความสามารถในการสร้างรายได้อย่างต่อเนื่อง ตัวอย่างของบริษัท ที่นำระบบสมัครสมาชิกไปใช้เป็นกลยุทธ์ทางการตลาด มีตั้งแต่แพลตฟอร์มดูหนังออนไลน์อย่าง Netflix แพลตฟอร์มฟังเพลงอย่าง Spotify ไปจนถึงบริษัทขายลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ที่เรียกกันว่า Software-as-a-Service (SaaS)

โมเดลธุรกิจแบบสมัครสมาชิก ถูกนำมาใช้ครั้งแรกในช่วงคริสต์ศตวรรษ 1600 โดยสำนักหนังสือและหนังสือพิมพ์ ก่อนที่แพร่ขยายไปยังวงการธุรกิจอื่น ๆ ตามลำดับ ซึ่งถือได้ว่าโมเดลธุรกิจแบบนี้ เป็นหัวใจสำคัญของการขายในยุคปัจจุบัน โดยเฉพาะธุรกิจประเภทอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์

ลองนึกภาพตามว่า หากคุณต้องการใช้งานโปรแกรมออกแบบกราฟิกสักโปรแกรมหนึ่ง เพื่อทำงานสร้างรายได้ให้กับตัวเอง แต่ดันมีเครื่องมือบางอย่างที่ถูกล็อกอยู่ และคุณจำเป็นต้องการใช้เครื่องมือนี้ ซึ่งวิธีการปลดล็อก ก็ดันมีอยู่แค่ทางเลือกเดียว นั่นคือการจ่ายเงินเพิ่มเติม คงไม่ต้องเดาให้ยากว่า สิ่งที่คุณเลือกจะทำคืออะไร คำตอบคงหนีไม่พ้นกับการจบลง ด้วยยอมเสียเงินเพื่อแลกกับฟังก์ชันที่ต้องการอย่างแน่นอน ถือได้ว่าระบบนี้ ให้ความยืดหยุ่น และความสามารถในการจ่ายที่มากกว่า เนื่องจากลูกค้า สามารถเลือกซื้อเฉพาะสิ่งที่พวกเขาต้องการใช้เท่านั้นได้ นอกจากนี้ ยังช่วยป้องกันการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ เนื่องจากระบบสมาชิกที่เชื่อมโยงกับบัญชีผู้ใช้แต่ละรายนั้นโปร่งใส ทำให้ยากต่อการแจกจ่ายอย่างผิดกฎหมาย

Adobe คือหนึ่งในตัวอย่างบริษัท ที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก กับการใช้รูปแบบโมเดลธุรกิจนี้ โดยนำเสนอผลิตภัณฑ์ซอฟต์แวร์ ที่เน้นงานออกแบบที่หลากหลาย ตั้งแต่ Photoshop, Illustrator และ InDesign โดยใช้ระบบการสมัครสมาชิกที่เรียกว่า Creative Cloud ซึ่งลูกค้าจะต้องชำระค่าสมัครสมาชิกรายเดือน หรือรายปี เพื่อเข้าถึงผลิตภัณฑ์และรับการอัปเดตฟีเจอร์ใหม่ ๆ อย่างต่อเนื่อง

ข้อดีหลักของ Subscription Business Model คือการรักษาความสัมพันธ์ระหว่างลูกค้า และช่วยพัฒนาผลิตภัณฑ์ได้ดีขึ้น โดยเฉพาะในซอฟต์แวร์ที่ต้องมีการอัปเดต ซึ่งประวัติการใช้งานของลูกค้า จะช่วยให้ผู้ผลิตรับทราบถึงปัญหา และจุดด้อยของโปรแกรมที่ต้องแก้ไข รวมไปถึงการออกแบบผลิตภัณฑ์ ให้ตรงกับความต้องการของลูกค้า นอกจากนี้ บริษัทยังสามารถคาดการณ์รายได้ในอนาคต จากการรวบรวมข้อมูลจำนวนสมาชิก และรูปแบบการซื้อที่มีอยู่

กล่าวโดยสรุปแล้ว Subscription Business Model ก็คือการมุ่งเน้นไปที่การรักษาลูกค้า มากกว่าการได้มาซึ่งลูกค้านั่นเอง