จีน ผู้เล่นหน้าใหม่ในวงการอุตสาหกรรมกาแฟ

ในอดีตหากนึกถึงประเทศจีน คนทั่วไปคงนึกถึงแหล่งผลิตชาที่สำคัญของโลก แต่ในปัจจุบันนี้ จีนกำลังเปิดฉากหน้าใหม่ ในการเป็นผู้ผลิตกาแฟบนเวทีโลก ถึงแม้ว่าตอนนี้ จะยังเป็นเพียงผู้ผลิตรายเล็กก็ตาม เมื่อเปรียบเทียบกับประเทศอื่นในอเมริกาใต้และแอฟริกา หากคุณเป็นนักดื่มกาแฟพิเศษตัวยง คงเริ่มสังเกตุเห็นได้ถึงตัวเลือกเมล็ดกาแฟใหม่ ๆ ที่มาจากจีนเพิ่มขึ้น ตามร้านคาเฟ่และช่องทางออนไลน์ โดยเฉพาะที่ระบุว่ามีแหล่งเพาะปลูกมาจากยูนนาน ซึ่งเป็นหนึ่งในมณฑลทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน ที่มีพรมแดนติดกับภูมิภาคเพาะปลูกกาแฟอย่าง เวียดนาม เมียนมาร์ และลาว

Yunnan Coffee Association (2024) ประมาณการณ์ว่าราว 15% ของการผลิตกาแฟจากยูนนานได้มาตรฐานกาแฟเกรดพิเศษในปี ค.ศ. 2023 เพิ่มขึ้นจากปี 2020 ประมาณ 10% ซึ่งถือได้ว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของภูมิทัศน์กาแฟทั่วโลก จีนได้ทุ่มการพัฒนาและปรับปรุงคุณภาพกาแฟในพื้นที่แห่งนี้ จนมีคุณภาพทัดเทียมกับกาแฟพิเศษจากประเทศอื่น การเติบโตนี้ ทำให้เป็นที่น่าจับตามองถึงศักยภาพของจีนในด้านกาแฟ

จากข้อมูลขององค์การกาแฟระหว่างประเทศ (2024) รายงานว่า การผลิตกาแฟของจีนในปี 2023 เพิ่มขึ้น 5% จากปี 2022 ถึงแม้ว่า จะถูกมองว่าเป็นตัวเล็กที่น้อย แต่เมื่อเทียบกับในอดีตที่ผ่านมา แต่ตัวเลขนี้แสดงให้เห็นถึงแนวโน้มการเติบโตที่ดี และจะยังคงต่อเนื่องไปยังอนาคต ชี้ให้เห็นว่าจีนกำลังสร้างตัวเองอย่างรวดเร็วในฐานะผู้ผลิตกาแฟ

จุดเริ่มต้นของการเริ่มปลูกกาแฟในยูนนาน มาจากมิชชันนารีชาวฝรั่งเศส ที่ได้นำเมล็ดเข้ามายังยูนนานในปี ค.ศ. 1892 ตั้งแต่นั้น ก็เริ่มมีการเพาะปลูกเรื่อยมา กาแฟที่ผลิตจากยูนนานคิดเป็นกว่า 95% ของกำลังการผลิตกาแฟทั้งหมดในจีน โดยความสูงของระดับภูมิภาคนี้ อยู่ที่ 1000 – 2000 เหนือระดับน้ำทะเลและมีสภาพอากาศกึ่งเขตร้อน ทำให้รสชาติของกาแฟที่ปลูกมีความเป็นเอกลักษณ์ คือมีกรดปานกลาง กลิ่นออกโทนช็อคโกแลต ถั่ว และผลไม้เมืองร้อน โดยพื้นที่ปลูกหลักคือจังหวังเป่าซาน เต๋อหง และผู่เอ๋อ เมล็ดกาแฟของยูนนาน ได้รับความนิยมจากเครือกาแฟในประเทศอย่าง Luckin Coffee, M Stand และ Seesaw โดยบริษัทเหล่านี้ มองเห็นถึงเอกลักษณ์ของกาแฟยูนนาน และการซื้อเมล็ดกาแฟจากภายในประเทศก็ช่วยลดค่าใช้จ่ายจากการนำเข้า

จีนพยามมุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงคุณภาพกาแฟ ตั้งแต่แนวทางการปฏิบัติติทางด้านการเพาะปลูก การเก็บ การจัดการผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว การเปลี่ยนแปลงนี้เอง ที่ดึงดูดความสนใจจากชุมชนกาแฟชนิดพิเศษ และส่งผลให้กาแฟจากจีน ถูกวางตำแหน่งในฐานะคู่แข่งที่มีศักยภาพสำหรับตลาดกาแฟระดับไฮเอนด์ แต่อย่างไรก็ตาม จีนยังคงต้องเผชิญกับความท้าทายอย่างต้นทุนแรงงาน รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่อาจส่งผลต่อปริมาณกำลังผลิตได้