คลองสุเอซ ความยิ่งใหญ่ของเส้นทางเดินเรือ

หากนับความยิ่งใหญ่ของการสร้างเส้นทางเดินเรือแล้ว การขุดคลองสุเอซคือหนึ่งในปรากฏการณ์ที่แสดงให้เราเห็นถึงความยิ่งใหญ่ของมนุษย์ซึ่งถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ ในฐานะคลองขุดขนาดใหญ่ที่มนุษย์สร้างขึ้นที่อียิปต์ เพื่อเชื่อมระหว่างท่าเรือซาอิด ฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และเมืองสุเอซ ฝั่งทะเลแดง เข้าด้วยกัน เพื่อเปิดช่องทางในการเดินทางข้ามทวีประหว่างยุโรปและเอเชีย

แต่คลองสุเอซไม่ใช่คลองสายแรกที่เชื่อมทะเลเข้าด้วยกัน มีบันทึกว่าในปีค.ศ. 1804 นโปเลียนที่ 1 ของฝรั่งเศสมีความคิดที่จะขุดคลองเพื่อเชื่อมเส้นทางดังกล่าว เพราะค้นพบร่องรอยการสัญจรทางน้ำในยุคอียิปต์โบราณ เส้นทางดังกล่าวทอดจากอ่าวสุเอซบริเวณทะเลแดงสู่ทะเลสาบน้ำเค็มทางตอนเหนือ และเบี่ยงไปยังบริเวณปากแม่น้ำไนล์ เส้นทางดังกล่าวเกิดขึ้นในยุคของฟาโรห์เซนุสเรตที่ 3 ราว 1850 ปีก่อนคริสตกาล และมีชื่อว่า Canal of the Pharaohs หรืออีกชื่อหนึ่งคือ Ancient Suez Canal

ทว่าโครงการขุดคลองของนโปเลียนก็ต้องยกเลิกไปเมื่อมีการคำนวณว่าน้ำทะเลทั้งสองฝั่งต่างระดับกัน จนทีมผู้สร้างต้องพับโครงการลง เพราะคิดว่าจะไม่คุ้มทุนการลงทุน

จนกระทั่ง แฟร์ดีน็อง เดอ เลสเซปส์ (Ferdinand de Lesseps) ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของการขุดคลองสุเอซ หยิบโครงการดังกล่าวมาปัดฝุ่นอีกครั้ง โดยใช้คนงานชาวอียิปต์กว่า 30,000 คนในการก่อสร้าง นับเป็นการผสมผสานระหว่างแรงงานท้องถิ่นและเทคโนโลยีล้ำสมัยในช่วงเวลานั้น และใช้ระยะเวลาในการก่อสร้างกว่า 10 ปี ตั้งแต่ปีค.ศ. 1859 จนแล้วเสร็จในปีค.ศ. 1869

คลองสุเอซเป็นคลองที่มีการขนส่งสินค้ามากที่สุดในโลก โดยเฉพาะการเดินเรือเพื่อขนส่งสินค้าระหว่างทวีปเอเชียและทวีปยุโรปเนื่องจากช่วยประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายเป็นจำนวนมาก

คลองสุเอซเป็นเส้นทางขนส่งน้ำมันที่สำคัญของโลก เนื่องจากเป็นเส้นทางหลักที่ประเทศผู้ผลิตน้ำมันในแถบตะวันออกกลางใช้ขนส่ง น้ำมันไปยังภูมิภาคอื่น ๆ โดยเฉพาะทวีปยุโรป และสหรัฐฯ ทั้งนี้ เรือบรรทุกน้ำมันที่เดินทางผ่านคลองสุเอซ มีสัดส่วนราวร้อยละ 22 ของจำนวนเรือทั้งหมด นอกจากนี้ กลุ่มประเทศในแถบตะวันออกกลางขนส่งสินค้าผ่านคลองสุเอซคิดเป็นร้อยละ 35 ของปริมาณสินค้าทั้งหมดที่ขนส่งผ่านคลองสุเอซ

ปัจจุบัน คลองสุเอซ ถือเป็นหนึ่งในเส้นทางเดินเรือทางการค้าที่คับคั่งที่สุดในโลก เพราะเป็นเส้นทางลัดในการเชื่อมโยงการขนส่งสินค้าระหว่างเอเชียกับยุโรป โดยมีการประมาณการณ์กันว่าสินค้าทั้งหมดของโลกถึง 12% ถูกขนส่งผ่านคลองสุเอซ โดยเฉพาะน้ำมัน นอกจากนั้นสินค้าที่เหลือ เป็นสินค้าอุปโภค อาทิ เฟอร์นิเจอร์ เสื้อผ้า ชิ้นส่วนรถยนต์ อุตสาหกรรมการผลิต และอุปกรณ์ออกกำลังกาย ก็เดินทางผ่านคลองสุเอซด้วยเช่นกัน

คลองสุเอซ เป็นคลองที่มีการเดินเรือเพียงทางเดียว โดยมี‘Suez Canal Authority’ หรือ SCA เป็นหน่วยงานบริหารจัดการคลองสุเอซ ซึ่งได้รายงานข้อมูลปีค.ศ. 2019-2020 :
ปีค.ศ. 2019 มีเรือสินค้าที่เดินทางผ่านคลองสุเอซ ถึง 18,880 ลำ ระวางน้ำหนัก รวม 1.21 พันล้านตัน หรือเฉลี่ยแล้วมีเรือผ่านคลองสุเอซ 51.5 ลำต่อวัน
โดยในปีค.ศ. 2019 มีรายได้จากคลองสุเอซ 5.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (หรือประมาณ 1.74 แสนล้านบาท คิดในอัตราแลกเปลี่ยน 1 ดอลลาร์ เท่ากับ 30 บาท)
ปีค.ศ. 2020 มีเรือสินค้าผ่านคลองสุเอซ 18,829 ลำ ระวางน้ำหนัก 1.17 พัน ล้านตัน มีรายได้ 5.61 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (หรือประมาณ 1.68 แสนล้านบาท)