การปฏิรูปเศรษฐกิจจีนในปี ค.ศ. 1978 คืออะไร

การปฏิรูปเศรษฐกิจจีนในปี ค.ศ. 1978 เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ประเทศจีนก้าวขึ้นเป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลกรองมาจากสหรัฐอเมริกา [1] ตั้งแต่เกิดการปฏิรูปเศรษฐกิจ ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (จีดีพี) ของจีนเติบโตขึ้นเฉลี่ยปีละ 10 เปอร์เซ็นต์ [2] ประชากรที่มีฐานะยากจนลดเหลือเพียง 21 ล้านคนจาก 250 ล้านคน [3] การปฏิรูปครั้งนี้เปลี่ยนเศรษฐกิจจีนจากประเทศที่มีคนยากจนมากที่สุดในโลกให้กลายเป็นประเทศที่มุ่งหน้าสู่การเป็นอันดับหนึ่งของโลก [4]

นับตั้งแต่ปีค.ศ. 1949 เป็นต้นมา เหมาเจ๋อตุงเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจจีนเป็นแบบรวมศูนย์ รัฐเป็นเจ้าของกิจการและที่ดินทั้งหมด [1] รัฐบาลใช้ระบบนารวม กำหนดให้เกษตรกรทำงานในที่ดินของรัฐบาล และขายผลผลิตให้รัฐบาลตามราคาที่รัฐบาลกำหนด [5] จากนั้น รัฐบาลจะรวบรวมผลผลิตที่ได้จากเกษตรกรไปพัฒนาอุตสาหกรรมหนัก [6] แต่นโยบายนี้กลับล้มเหลว ประชาชนในประเทศจีนจึงต้องประสบกับภาวะอดอยาก [3]

ในปี ค.ศ. 1978 เติ้งเสี่ยวผิงขึ้นเป็นผู้นำประเทศจีน ระบบเศรษฐกิจแบบรวมศูนย์ถูกเปลี่ยนเป็นระบบเศรษฐกิจแบบตลาด ในปี ค.ศ. 1979 รัฐบาลยกเลิกระบบนารวมและเปลี่ยนมาใช้ระบบความรับผิดชอบของครัวเรือน โดยให้เกษตรกรเช่าที่ดินได้ในระยะยาว และขายผลผลิตส่วนหนึ่งให้รัฐบาลตามราคาที่รัฐบาลกำหนดเพื่อจ่ายเป็นค่าเช่าที่ดิน จากนั้น เกษตรกรสามารถนำผลผลิตที่เหลือไปขายต่อได้ตามราคาตลาด

นอกจากนี้ รัฐบาลยังยกเลิกการเก็บภาษีสินค้าเกษตรกรและอนุญาตให้ทำปศุสัตว์ได้ การปฏิรูปทางการเกษตรนี้ช่วยกระตุ้นให้เกษตรกรมีแรงจูงใจในการทำงาน ผลผลิตทางการเกษตรเพิ่มขึ้นจนสามารถแก้ปัญหาความอดอยากได้ ประชาชนในแถบชนบทมีรายได้เพิ่มขึ้น [1, 3]

ต่อมา ในปีค.ศ. 1980 รัฐบาลได้ปฏิรูประบบภาษีโดยอนุญาตให้รัฐบาลท้องถิ่นจัดเก็บรายได้ทั้งหมดด้วยตนเองและส่งรายได้ให้แก่รัฐบาลบางส่วน และในปี ค.ศ.1983 รัฐบาลเริ่มปฏิรูปรัฐวิสาหกิจโดยยกเลิกการกำหนดให้ภาครัฐวิสาหกิจต้องส่งกำไรทั้งหมดให้รัฐ และเปลี่ยนเป็นเก็บภาษีจากกำไรของรัฐวิสาหกิจ และกำหนดเพิ่มเติมในปี ค.ศ. 1990 ให้รัฐวิสาหกิจที่ขาดทุนและปรับโครงสร้างไม่ได้ต้องประกาศล้มละลายหรือเปลี่ยนเป็นบริษัทเอกชน [1]

ในด้านการลงทุน รัฐบาลเริ่มต้นสร้างเขตเศรษฐกิจพิเศษในมณฑลริมชายฝั่งทะเลตะวันออกทั้ง 4 แห่ง ได้แก่ เซินเจิ้น จูไห่ ซัวเถา และเซียะเหมิน ก่อนจะขยายไปยังส่วนอื่นของประเทศ [3] และให้สิทธิพิเศษแก่ชาวต่างชาติที่เข้ามาลงทุนในเขตเศรษฐกิจพิเศษเพื่อดึงดูดเงินลงทุนและเทคโนโลยีจากต่างชาติ [6] การปฏิรูปการลงทุนนี้ประสบความสำเร็จอย่างมาก มูลค่าในการลงทุนจากต่างชาติในปีคศ. 1998 มีมากถึง 30 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในขณะที่มูลค่าการลงทุนจากต่างชาติในปีค.ศ. 1978 มีไม่ถึง 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ [1]

การปฏิรูปเศรษฐกิจจีนในปีค.ศ.1978 ส่งผลให้ประเทศจีนก้าวหน้ามาจนถึงปัจจุบัน รัฐบาลจีนภายใต้การนำของเติ้งเสี่ยวผิงเริ่มแก้ไขปัญหาความอดอยากไปพร้อมกับการทดลองระบบเศรษฐกิจ กระจายอำนาจจากศูนย์กลางไปยังท้องถิ่นและเปิดรับการลงทุนจากต่างชาติ

แม้ในปัจจุบันนี้ จีนจะยังแก้ปัญหาคนจนในประเทศไม่ได้ทั้งหมด ช่องว่างระหว่างคนรวยและคนจนในประเทศจีนยังมีมากติดอันดับโลก [6] แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าแผนพัฒนาเศรษฐกิจของจีนมีความโดดเด่นและน่าสนใจเป็นอย่างมาก การพัฒนาเศรษฐกิจจีนหลังจากการปฏิรูปเศรษฐกิจจีนในปี ค.ศ. 1978 ถือว่าเป็นการผงาดของมังกรยักษ์ในเวทีเศรษฐกิจโลกเลยทีเดียว

ลงทุนศาสตร์ – Investerest

ติดตามบทความดีดีกดที่นี่เลย FACEBOOK , OFFICIAL LINE และ WEBSITE

พิเศษ! เข้ากลุ่มเรียนหุ้นออนไลน์ฟรีกับลงทุนศาสตร์แบบไม่มีเงื่อนไขได้ที่ : เรียนหุ้นฟรีกับลงทุนศาสตร์

รายการอ้างอิง

[1] มนัสชัย จึงตระกูล. (2553). ถอดเกร็ดเศรษฐกิจมังกร: พัฒนาการของการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างเศรษฐกิจและนโยบายของจีน. แว่นขยาย เศรษฐกิจ – สายนโยบายการเงิน, 18, ธันวาคม 2553.

[2] The World Bank Group. (April 23, 2020).The World Bank In China. Retrieved from https://www.worldbank.org/en/country/china/overview

[3] อักษรศรี พานิชสาส์น. (2553). : บทวิเคราะห์ของหลินอีฟู. เศรษฐกิจจีน ในมุมมองนักเศรษฐศาสตร์ไทย (น.34-56). หนังสือประกอบการสอนวิชา ศ. 362 เศรษฐกิจประเทศในเอเชีย. คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

[4] กรุงเทพธุรกิจ. (24 ธันวาคม 2562).เปิดเส้นทางจีนสู่ ‘เบอร์ 1 เศรษฐกิจโลก’. สืบค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/859453

[5] Huenemann, R. W. (April 22, 2013). Economic Reforms, 1978-Present. Retrieved from https://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199920082/obo-9780199920082-0008.xml

[6] BBC News. (November 3, 2006) .Quick guide: China’s economic reform. Retrieved from http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/5237748.stm

อัพเดทล่าสุดเมื่อ : 28 เมษายน 2020