หนังสือไทยแพงเกินไปจริงหรือไม่

ในช่วงที่ผ่านมานี้ ประเด็นหนึ่งที่กำลังได้รับความสนใจเป็นอย่างยิ่ง คือคำถามที่ว่า “หนังสือไทยแพงเกินไปจริงหรือไม่” จากคำถามดังกล่าวนี้ ผู้คนพากันแสดงความเห็นต่าง ๆ กัน บางฝ่ายมองว่าหนังสือเป็นสินค้าที่มีความสำคัญ ต้นทุนการผลิตที่สูงนำมาซึ่งราคาหนังสือที่สูงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในขณะที่อีกฝ่ายมองว่าหนังสือมีราคาสูงเกินไปจนทำให้ผู้คนที่มีรายได้น้อยอาจเข้าถึงโลกของการอ่านได้ยาก ในที่นี้ ลงทุนศาสตร์ขอพาท่านผู้อ่านพิจารณาคำตอบของคำถามดังกล่าวร่วมกัน ดังต่อไปนี้ [1, 2, 3]

เริ่มแรก หากต้องการค้นหาว่าราคาหนังสือในปัจจุบันแพงหรือไม่ เราควรรู้ถึงข้อมูลก่อนว่าหนังสือไทยในขณะนี้มีราคาประมาณเท่าไหร่ หากพิจารณาราคาหนังสือเล่มเดี่ยวในไทย จะเห็นได้ว่าหนังสือเล่มเดี่ยวที่ตีพิมพ์ในปี พ.ศ. 2548-เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2566 มีราคาอยู่ที่ช่วง 101-200 บาท และมีค่ามัธยฐานอยู่ที่ 199 บาท โดยหนังสือที่ราคาแพงที่สุดอาจมีราคาได้สูงถึงเล่มละ 5,555 บาท ในขณะที่หนังสือชุดมีจำนวนมากที่สุดในช่วงราคา 301-400 บาท และหนังสือชุดที่ราคาแพงที่สุดอยู่ที่ 11,375 บาท

ต่อมา หลังจากรู้ถึงราคาของหนังสือในปัจจุบันแล้ว เราควรพิจารณาต่อไปถึงปัจจัยที่กำหนดราคาของหนังสือแต่ละเล่ม ทั้งนี้ ปัจจัยสำคัญที่กำหนดราคาหนังสือคือจำนวนขั้นต่ำในการสั่งตีพิมพ์หนังสือ ยิ่งยอดพิมพ์มาก ค่าใช้จ่ายในการพิมพ์ยิ่งถูกลง ตัวอย่างเช่น ในการพิมพ์หนังสือโดยสำนักพิมพ์ที่มีขนาดใหญ่ พิมพ์ครั้งละจำนวนมาก ค่าเฉลี่ยกลางในการผลิตต่อเล่มจะอยู่ที่ประมาณ 160 บาท ส่วนสำนักพิมพ์ขนาดกลาง ค่าเฉลี่ยกลางในการผลิตต่อเล่มอยู่ที่ 182 บาท และสำหรับสำนักพิมพ์ขนาดเล็ก ค่าเฉลี่ยกลางการผลิตต่อเล่มอยู่ที่ 248 บาท

แต่ละสำนักพิมพ์มีกำลังการผลิตแตกต่างกัน และหนังสือแต่ละรูปแบบก็ได้รับความนิยมแตกต่างกัน ยิ่งหนังสือได้รับความนิยมมาก หรือตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ใหญ่ ก็ยิ่งมีโอกาสจะได้พิมพ์ในจำนวนมาก และลดต้นทุนลงไปได้มาก ในทางกลับกัน หนังสือที่ผลิตออกมาน้อยจำเป็นต้องใช้ต้นทุนสูง ส่งผลต่อราคาหนังสือไปด้วยอยากหลีกเลี่ยงไม่ได้ ความเป็นจริงข้อนี้อาจทำให้ผู้คนเข้าใจที่มาที่ไปของราคาหนังสือ อย่างไรก็ตาม สำหรับคนทั่วไปแล้ว ราคาหนังสือหนึ่งเล่มที่มีราคาเกือบสองร้อยบาท ก็อาจนับเป็นสินค้าราคาแพงได้ หากเทียบกับค่าครองชีพของคนไทยในปัจจุบันนี้

นับตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2568 ค่าแรงขั้นต่ำของคนกรุงเทพฯ และปริมณฑลอยู่ที่ 372 บาท ในขณะที่ค่าแรงขั้นต่ำของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้อยู่ที่ 337 บาท และค่าแรงขั้นต่ำที่มากที่สุดอยู่ในพื้นที่ภูเก็ต ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ระยอง และเกาะสมุย อยู่ที่ 400 บาท แม้จะเป็นค่าแรงขั้นต่ำที่สูงที่สุด ก็ยังมากเพียงพอให้ซื้อหนังสือเล่มเดี่ยวตามค่ามัธยฐานได้สูงสุดเพียง 2 เล่ม ยังไม่นับค่าใช้จ่ายด้านอื่นที่ราคาพุ่งสูงขึ้นจากวิกฤตเงินเฟ้อ เช่น ค่าอาหารการกินที่ผู้คนต้องใช้จ่ายในทุกวัน ด้วยเหตุนี้ จึงไม่แปลกหากผู้คนส่วนหนึ่งจะกล่าวว่าหนังสือไทยมีราคาแพง

ความถูกหรือความแพงของหนังสืออาจขึ้นอยู่กับระดับรายได้ของผู้คน และเป็นประเด็นที่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการกำหนดนโยบายควรให้ความสำคัญ ทั้งนี้ เพราะหนังสือเป็นสิ่งที่มีคุณค่ากับผู้คนในทุกชนชั้น ทุกคนควรได้รับโอกาสในการเข้าถึงหนังสือได้ไม่ต่างกัน ลงทุนศาสตร์หวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้คนทั้งหลาย ไม่ว่าจะมีรายได้ในระดับใด จะได้มีโอกาสอ่านหนังสือได้โดยถ้วนหน้า และหวังว่าสำนักพิมพ์ทั้งขนาดเล็กกลางใหญ่จะยังคงดำรงอยู่ได้ ด้วยการสนับสนุนจากผู้อ่านที่มีกำลังซื้อด้วยเช่นเดียวกัน

ลงทุนศาสตร์ – Investerest

ติดตามบทความดีดีกดที่นี่เลย FACEBOOK , และ WEBSITE

อ้างอิง
[1] ThaiPBSNews. (29 กุมภาพันธ์ 2567). ทำไม “หนังสือ” ในไทยถูกมองว่าแพง ทำอย่างไรให้ถูกลง ฟังจากทีมงานซอฟต์พาวเวอร์. สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch?v=oLqKFmngyno
[2] สถาบันอุทยานการเรียนรู้ TK Park. (2566). Look Around the shelf. สืบค้นจาก https://readyourshelf.tkpark.or.th
[3] กระทรวงแรงงาน. (2568). อัตราค่าจ้างขั้นต่ำ. สืบค้นจาก https://www.mol.go.th/อัตราค่าจ้างขั้นต่ำ

อัพเดทล่าสุดเมื่อ : 24 เมษายน 2025