พฤติกรรมอคติ 4 ประการที่นักลงทุนควรหลีกเลี่ยง หากไม่อยากเสี่ยงขาดทุน

ในการลงทุนแต่ละครั้ง นอกจากการติดตามข่าวสารอย่างรอบด้าน ตรวจสอบข้อมูลจนแน่ใจและใคร่ครวญเป็นอย่างดีก่อนตัดสินใจแล้ว นักลงทุนยังต้องจัดการความรู้สึกที่มีให้นิ่งสงบ ระมัดระวังที่จะไม่ให้พฤติกรรมอคติ (behavioral bias) ส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจ ในครั้งนี้ ลงทุนศาสตร์ขอพาท่านผู้อ่านไปสำรวจพฤติกรรมอคติที่นักลงทุนควรหลีกเลี่ยงทั้ง 4 ประการ ดังต่อไปนี้ [1, 2, 3]

พฤติกรรมอคติประการแรก คือการมั่นใจในตนเองจนเกินไป ความมั่นใจในตนเองที่มากเกินไปนี้แบ่งออกได้เป็น 2 กรณี กรณีแรก คือการมั่นใจว่าตนเองได้รับข้อมูลข่าวสารที่น่าเชื่อถือมากเพียงพอแล้ว กรณีที่สอง คือการมั่นใจว่าตนเองมีความสามารถจะทำกำไรในการลงทุนได้ทุกครั้งไป ไม่ว่าจะเป็นความมั่นใจแบบใด ล้วนส่งผลเสียต่อการลงทุนด้วยกันทั้งสิ้น วิธีการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมอคติรูปแบบนี้ คือการพยายามติดตามข่าวสารให้รอบด้าน และรับฟังความเห็นจากบรรดาผู้เชี่ยวชาญอยู่เสมอ ไม่ว่าท่านจะมีประสบการณ์การลงทุนมากมายเพียงไร อย่าหลงลืมใส่ใจรับความรู้เพิ่มเติม เพราะการรับฟังข้อมูลให้มากเพียงพอต่อการตัดสินใจนั้น นับเป็นพื้นฐานสำคัญที่นักลงทุนไม่ควรมองข้าม

พฤติกรรมอคติประการต่อมา คือการกลัวความเสียดาย ไม่ว่าใครก็ไม่อยากเสียดายผิดหวังกับการลงทุน อย่างไรก็ตาม ความรู้สึกเช่นนี้อาจกลายเป็นกับดักที่ทำให้นักลงทุนหลายรายไม่กล้าตัดสินใจยอมตัดใจขายหุ้นที่ราคาดิ่งลงทุกวัน เพราะกลัวความรู้สึกเสียดายจะเกิดขึ้นหากวันใดวันหนึ่งหุ้นนั้นกลับมาทำกำไรได้อีกครั้ง แม้ว่าราคาหุ้นตัวนั้นจะดิ่งลงเรื่อย ๆ ก็ยังคงตัดใจขายทิ้งไปไม่ได้เสียที ทางหลีกเลี่ยงพฤติกรรมอคติที่เกิดจากความรู้สึกกลัวเสียดายนี้ คือการตั้งกฎเกณฑ์กับตนเองให้แน่ชัด เช่น หากหุ้นขาดทุนเกินเปอร์เซ็นต์ที่รับได้ ควรขายทิ้งไป อย่าใช้อารมณ์ในการตัดสินใจ และอย่ายื้อไว้เพียงเพราะกลัวเสียดาย

พฤติกรรมอคติประการที่ 3 คือการตัดสินใจลงทุนจากข้อมูลที่ได้รับมาอย่างจำกัด นักลงทุนจำนวนไม่น้อยเลือกลงทุนในหุ้นที่ถูกทำให้เป็นที่รู้จักตามสื่อต่าง ๆ จากการแนะนำของนักลงทุนที่มีชื่อเสียง แต่ไม่ได้ศึกษาข้อมูลอย่างเพียงพอในการลงทุน ทำให้โลกการลงทุนถูกจำกัดจากความรู้ที่คับแคบ วิธีการหลีกเลี่ยงพฤติกรรมอคติเช่นนี้คือการตระหนักรู้อยู่เสมอว่า ทุกสิ่งที่นำเสนอผ่านสื่อได้ผ่านการนำเสนอจากความตั้งใจโฆษณาของผู้ส่งสาร อย่าเพิ่งหลงเชื่อหรือเห็นดีเห็นงามกับข้อมูลที่ได้รับ หากจะเลือกลงทุน ขอให้ศึกษาหาข้อมูลให้รอบด้านจนแน่ใจ อย่าเพิ่งเชื่อหรือรีบตัดสินใจเพียงเพราะมีใครบอกว่าดี

พฤติกรรมอคติประการสุดท้าย คือการเลือกลงทุนโดยวิ่งไล่ตามกระแสสังคม เทรนด์การลงทุนในโลกปัจจุบันแสดงผ่านสื่อโซเชียลมีเดียมากมาย และกลายเป็นตัวกระตุ้นให้ผู้คนเลือกตัดสินใจลงทุนไปตาม ๆ กัน การลงทุนตามกระแสไม่เพียงแต่จะทำให้ผู้คนตัดสินใจทำตามผู้อื่นอย่างฉาบฉวย ยังกลายเป็นการทำให้ผู้ลงทุนไม่ได้ตรวจสอบตนเองอย่างแท้จริงว่าต้องการลงทุนด้วยจุดประสงค์ใด ทางแก้พฤติกรรมอคติในข้อนี้ คือการกลับมาพิจารณาความต้องการของตนเองในการลงทุน และใช้สติในการลงทุน ไตร่ตรองให้ถี่ถ้วนก่อนการลงทุนในแต่ละครั้ง

ทุกการลงทุนมีความเสี่ยง แต่ความเสี่ยงนั้นจะส่งผลมากหรือน้อยย่อมขึ้นอยู่กับการเลือกตัดสินใจของนักลงทุนแต่ละคนด้วย ลงทุนศาสตร์หวังเป็นอย่างยิ่งว่าท่านผู้อ่านจะสามารถหลีกเลี่ยงพฤติกรรมอคติ 4 ประการดังที่ได้กล่าวมาข้างต้นนี้ และลงทุนอย่างมีสติ ใช้วิจารณญาณอย่างเหมาะสม จนสามารถประสบความสำเร็จในเส้นทางการเงินได้ตามที่ต้องการในที่สุด