จะรู้ได้อย่างไรว่า ตัวเองประเมินมูลค่าหุ้นถูกต้อง

นักลงทุนมือใหม่ที่เพิ่งหัดประเมินมูลค่าหลายคนคงจะประสบปัญหาแบบเดียวกัน คือ ไม่มั่นใจในคำตอบที่ตนเองคิดได้ ไม่รู้ว่าตัวเองประเมินมูลค่าหุ้นได้ถูกต้องหรือเปล่า ยิ่งถ้าค่าที่ได้ มาก หรือ น้อย จากราคาตลาดมาก ๆ จะยิ่งกังวล กลัวตัวเองจะคิดผิด แต่ก็ไม่รู้จะถามใครดี เพราะคิดเองทำเองอยู่คนเดียว

ที่ต้องระวังแน่ ๆ คือ ผิดตั้งแต่ทฤษฎี

หลายคนผิดตั้งแต่เริ่มต้น เช่น คำนวณผิด คิดเลขผิด ใส่สูตรผิด อันนี้แก้ไขได้โดยศึกษาความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการประเมินมูลค่าหุ้นให้มาก ๆ เล่มที่แนะนำ คือ The Little Book of Valuation ของ Aswath Damodaran หรือที่แปลเป็นไทยในชื่อ การประเมินมูลค่าหุ้น หนังสือเล่มนี้เล่าทฤษฎีค่อนข้างละเอียด บอกจุดผิดที่นักลงทุนมือใหม่มักจะผิดอยู่มาก นำมาประยุกต์ใช้ได้ดี

แต่สิ่งที่อยากบอก คือ การประเมินมูลค่าไม่มีถูกต้อง 100%

ผมพูดเสมอว่า การประเมินมูลค่าหุ้น คือ ศิลปะ ให้คนร้อยคนประเมินมูลค่าหุ้นเดียวกันก็ได้คำตอบร้อยแบบ เพราะมุมมองของแต่ละคนต่อหุ้นไม่เท่ากัน ผลตอบแทนคาดหวังไม่เท่ากัน ข้อสันนิษฐานต่าง ๆ ไม่เหมือนกัน การจะชี้ขาดว่าอันไหนถูกอันไหนผิด แทบจะเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ เหมือนให้ไปนั่งดูรูปภาพศิลปะแล้วบอกว่าอันไหนถูกผิด มันก็ไม่ได้เหมือนกัน สุดท้ายทุกอย่างก็เป็นศิลปะ ขึ้นอยู่กับความคาดหวังของแต่ละคน

แล้วจะพิสูจน์ได้อย่างไรว่าคิดถูกไหม

คำตอบง่าย ๆ ก็คือ พิสูจน์กับนายตลาด นำความรู้ หรือผลลัพธ์ที่ได้ไปลงทุนในตลาดจริง หากราคาเป็นไปตามที่คาดก็แปลว่ามาถูกทาง แต่ถ้าผิดคาดไปหมด โดยไม่มีปัจจัยอื่นมากระทบ คือทุกสิ่งทุกอย่างเป็นไปตามสมมติฐาน แต่ราคาไม่เป็นไปตามคาด อันนี้ก็แปลว่าผิดเอง แบบนี้ก็อาจจะต้องลองไปปรับเปลี่ยนหาหนทางเอาต่อว่าจะแก้ไขอย่างไรตรงไหนดี

นานแค่ไหนถึงควรเลิกรอ

หากลงทุนตามการประเมินมูลค่าที่วางแผนไว้ แต่ราคานิ่งสนิทไม่ไปไหนสักที แบบนี้จะทำอย่างไรต่อ แนะนำว่าให้รอสัก 3 ปี ถ้าราคายังไม่ไปตามคาด ถึงแม้ว่าสมมติฐานทุกอย่างที่คาดการณ์ไว้จะถูกต้องหมด แบบนี้อาจจะเป็นเราเองที่ผิดก็ได้ เราก็ควรจะขายหุ้นทิ้งและไปซื้อหุ้นใหม่ แต่ถ้ายังเชื่อมั่นในแนวคิดของตัวเองอยู่ แบบนี้ก็สามารถถือรอต่อไปได้เช่นกัน

คนที่จะรู้ว่าการประเมินมูลค่าหุ้นถูกหรือผิดไม่ใช่ใครที่ไหน นั่นก็คือนายตลาดนั่นเอง